Tự đầu tư chứng khoán có lúc lời hàng chục phần trăm nhưng chung cuộc lại vẫn lỗ, liệu tôi có nên bỏ tiền vào quỹ mở để sinh lời tốt hơn?
Tôi là nhân viên tín dụng ngân hàng, làm việc tại Hà Nội. Tôi dành hơn một nửa số tiền tiết kiệm, khoảng 300 triệu để đầu tư chứng khoán từ năm ngoái, theo các anh chị trong phòng. Có một vài mã tôi đầu tư tăng hơn 20% nhưng do không bán sớm nên khi thị trường giảm mạnh vào đầu năm nay, tôi lại bán ra, chấp nhận lỗ mất 6%.
Nay thị trường hồi phục, tôi tiếp tục vào một ít theo khuyến nghị nhưng tới giờ vẫn đang bù lỗ. Tôi đang phân vân có nên bỏ một ít tiền vào quỹ mở? Không biết mức sinh lời khi đầu tư vào quỹ mở là như thế nào, liệu có tốt hơn việc tự đầu tư hay không?
Thanh Diệp, Hà Nội
Chuyên gia trả lời
Đầu tiên, bạn có thể hiểu đơn giản, việc đầu tư vào quỹ đầu tư cổ phiếu của quỹ mở là đưa tiền cho công ty quản lý quỹ để họ mua cổ phiếu. Chứng chỉ quỹ mở mà bạn mua phản ánh giá trị cổ phiếu mà công ty nắm giữ.
Để biết mua chứng chỉ quỹ có lợi hơn so với tự đầu tư hay không, tôi xin phép phân tích dưới hai góc độ sau.
Thứ nhất, khi tự đầu tư vào cổ phiếu hay trái phiếu, dựa vào đâu để bạn ra quyết định mua bán. Bạn có phân tích báo cáo tài chính, gặp ban lãnh đạo hay biết cách định giá cổ phiếu hay không? Khi bạn mua, có đặt trước mục tiêu lợi nhuận và rủi ro giảm giá hay không?
Đó là việc đáng ra nhà đầu tư phải làm khi tự đầu tư cổ phiếu, nhưng trên thực tế không nhiều người làm được. Nhiều người đầu tư dựa trên các khuyến nghị và thông tin (thậm chí là tin đồn) theo kiểu "cổ phiếu này sắp ra tin tốt" thì mua, mà không biết giá trị thực tế của cổ phiếu.
Nếu bạn là người trong ngành với cổ phiếu mà bạn quan tâm và có thời gian thì có thể tự đầu tư. Tâm lý của nhiều người là thích tự cầm tiền và nghĩ rằng tự kiểm soát được sẽ an tâm hơn. Nhưng nếu bạn mua cổ phiếu chỉ dựa theo tư vấn và cảm giác, đó là trò may rủi chứ không phải đầu tư, hên thì bạn lãi, xui thì bạn lỗ.
Trong khi đó, ưu điểm nổi bật của công ty quản lý quỹ là người quản lý quỹ có kiến thức bài bản, có trong tay dữ liệu và kinh nghiệm. Khi mua một cổ phiếu, họ biết điều gì sẽ dẫn dắt sự phát triển của công ty, đội ngũ ban lãnh đạo dẫn dắt ra sao; công ty có chiến lược phát triển bài bản cũng như cam kết tạo ra giá trị cho cổ đông hay không.
Dựa trên các giả định, xu hướng phát triển của ngành và những đối thủ cạnh tranh, người quản lý quỹ có thể định giá cổ phiếu để ước tính lợi nhuận tiềm năng. Và kể cả khi những giả định đặt ra không đúng do các biến cố của thị trường hoặc công ty, họ cũng đặt ra mức chấp nhận rủi ro.
Thứ hai, khi bạn mua thường chỉ đầu tư một vài cổ phiếu, mà không nghĩ rủi ro thì mất tiền tới mức nào. Nên nhớ, dù công ty hay ngành đó tốt đến đâu vẫn có rủi ro hiện hữu, bạn có thể mất trắng hoặc lỗ lớn nếu rót tiền vào một hay hai mã cổ phiếu.
Trong khi đó, quỹ đầu tư cổ phiếu của quỹ mở có danh mục đa dạng, giảm thiểu rủi ro bằng cách đầu tư vào rổ cổ phiếu. Theo quy định của Uỷ ban chứng khoán, một cổ phiếu không chiếm quá 20% giá trị quỹ, tổng giá trị các cổ phiếu trên 5% giá trị quỹ cũng không được vượt quá 40%. Các quỹ uy tín cũng chỉ rót tiền vào cổ phiếu tốt, không đầu tư vào cổ phiếu bị đồn thổi giá trị.
Khi tự đầu tư cổ phiếu, nhiều người nghĩ rằng cứ phải ăn gấp đôi thậm chí gấp ba tài khoản nhờ đầu tư vào một hay vài mã biến động mạnh. Còn đầu tư vào quỹ mở, bạn không nên kỳ vọng điều đó.
Lợi nhuận kỳ vọng của cổ phiếu thuộc quỹ mở khoảng 12-15% một năm. Với thời gian khuyến nghị đầu tư dài hạn để có thể đón cơ hội thị trường tăng mạnh hoặc vượt qua giai đoạn thị trường rớt giá, bạn có thể gấp đôi số tiền sau khoảng 7 năm, tất nhiên có thể sớm hơn nếu thị trường thuận lợi.
Việc đầu tư vào quỹ mở là kế hoạch tài chính dài hơi cho bạn, không phù hợp với những ai tìm kiếm lợi nhuận đột biến gấp đôi hoặc gấp ba tài khoản trong thời gian ngắn.
Ngoài ra, bạn cũng có thể yên tâm tiền bỏ vào quỹ mở được sử dụng đúng mục đích và giám sát chặt chẽ. Quỹ mở là sản phẩm dành cho đại chúng nên Uỷ ban chứng khoán đưa ra các quy định rất nghặt nghèo.
Việc cấp phép quỹ mở đã khó, thậm chí lại có thêm các quy định hạn chế về đầu tư để giảm thiểu rủi ro cho nhà đầu tư. Tiền của quỹ cũng phải được để ở ngân hàng giám sát uy tín và độc lập hoàn toàn với công ty quản lý quỹ. Ngân hàng vừa giám sát vừa lưu ký, tức là giữ tiền và giám sát hoạt động đầu tư của quỹ có đúng với quy định và điều lệ công ty.
Hy vọng với những thông tin trên, bạn có thể tìm ra phương án tốt nhất cho mình.
Nguyễn Thị Hằng Nga,
Giám đốc đầu tư Công ty Quản lý quỹ Vietcombank (VCBF)
Tin liên quan