Trà Vinh là một trong hai tỉnh ở đồng bằng sông Cửu Long có nhiều đồng bào dân tộc Khmer sinh sống. Đến đây, du khách sẽ dễ dàng bắt gặp rất nhiều ngôi chùa mang bản sắc văn hóa của người Khmer. Mỗi một ngôi chùa đều là một công trình kiến trúc nghệ thuật đặc sắc. Trong đó chùa Nodol là một cái tên không thể không nhắc đến.
Nằm cách TP Trà Vinh 40km về phía nam, chùa Nodol hay còn gọi là chùa Giồng Lớn, chùa Cò (tại ấp Cây Da, xã Đại An, huyện Trà Cú, tỉnh Trà Vinh) là một ngôi chùa cổ được xây cách đây hơn 300 năm. Theo ghi chép, chùa Nodol được xây dựng lần đầu vào năm 1677 và sau đó được trùng tu nhiều lần. Trải qua hàng trăm năm lịch sử, chùa Nodol vẫn giữ được vẻ đẹp kiến trúc cổ kính đặc biệt của mình.
Bước từ ngoài vào, du khách ngay lập tức bị thu hút bởi cổng tam quan được xây dựng uy nghiêm, bề thế có nét đặc trưng với 3 ngọn tháp nổi bật. Cổng được tạo tác rất tỉ mỉ với bức họa nổi hình hoa sen ở hai bên cột. Khuôn viên chùa được bao bọc bởi hàng cây xanh rợp chạy dọc theo bức tường dài với những nét hoa văn chạm trổ, uốn lượn đầy bắt mắt. Bước vào trong khuôn viên là một loạt các công trình như chánh điện, tháp đựng cốt, nhà tăng, nhà hội… được xây dựng hài hòa nhưng không kém phần bề thế, lộng lẫy.
Công trình trung tâm là khu chánh điện thiết kế mái uốn cong theo mô hình đuôi rồng, bên trên có những đỉnh tháp nhọn theo hình của chùa tháp Khmer. Các trụ đỡ, hành lang khu chánh điện được trang trí với những hình tượng quen thuộc của người Khmer như: thần bốn mặt Mohabrom, chim thần Kâyno, thần Riehu, Mahaknốt… Bên ngoài chánh điện sơn son thếp vàng và được trang trí hoa văn tinh xảo. Không gian bên trong chánh điện cũng được bày trí rất trang nghiêm với tượng Đức Phật Thích Ca rất lớn ở chính giữa cùng với các bức tượng nhỏ ở bên cạnh. Vách tường và trần nhà được trang trí bằng nhiều bức tranh rất lộng lẫy, nhiều màu sắc, thể hiện các chủ đề Phật giáo.
Theo người dân nơi đây chia sẻ, cái tên đặc biệt chùa Cò đã có từ rất lâu, bắt nguồn từ việc khuôn viên chùa trở thành điểm trú ngụ cho hàng nghìn con chim, cò… về đây sinh sống. Nhờ không gian yên tĩnh của chùa và những lũy tre, hàng cây sao, cây dầu mọc um tùm, rậm rạp đã trở thành điểm dừng chân lý tưởng cho chúng. Từ cò trắng, cò quắm, cò mỏ vàng, cò mỏ đen, còng cọc,… đều tập trung về. Tuy nhiên thời gian gần đây số lượng các loại này về chùa Nodol đã ít đi nhiều so với trước.
Đối với người dân ấp Cây Da, chùa Nodol không chỉ là một địa điểm tôn giáo quan trọng mà còn là một điểm du lịch văn hóa thu hút du khách. Từ cổng chùa đến từng công trình bên trong, mỗi chi tiết đều mang đậm dấu ấn của nền văn hóa Phật giáo nam tông Khmer. Có thể nói, chùa Nodol còn đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì và phát triển văn hóa truyền thống của người Khmer tại Trà Vinh.
Hàng năm, vào những dịp lễ hội truyền thống, chùa Nodol còn là nơi hội tụ của đông đảo cộng đồng người dân diễn ra các hoạt động tôn giáo và văn hóa đặc sắc. Vào những dịp này, du khách đến đây không chỉ để chiêm ngưỡng vẻ đẹp kiến trúc và không gian linh thiêng của chùa, mà còn có cơ hội để tìm hiểu về văn hóa, lịch sử và hòa vào đời sống của người Khmer tại Trà Vinh.
Từ những nét đặc trưng của kiến trúc đến những hoạt động văn hóa, chùa Nodol là biểu tượng của sự gắn kết giữa tín ngưỡng và văn hóa trong cộng đồng người Khmer tại ấp Cây Da. Đến với chùa Nodol, du khách cảm thấy tâm hồn mình thư thái, tĩnh lặng và muốn hòa mình, đắm chìm cùng với thiên nhiên hoang dã.
