Dòng vốn đầu tư nước ngoài tăng mạnh đã tạo ra xu hướng tăng lương hiện nay cho dù chất lượng của nguồn nhân lực vẫn còn chậm được cải thiện. Cùng với việc điều chỉnh lương tối thiểu, nhiều doanh nghiệp được dự báo sẽ tăng lương mạnh trong năm 2008.
Lương tăng nhưng chưa công bằng
Theo Bộ LĐTB-XH, tiền lương bình quân của người lao động trong các doanh nghiệp (DN) năm 2007 đạt khoảng 2,2 triệu đồng/tháng, tăng từ 8 – 10% so với năm 2006. Trong đó tiền lương bình quân trong công ty nhà nước đạt 2,6 triệu đồng/tháng, tăng 11%.
Riêng các tổng công ty hạng đặc biệt, Tập đoàn kinh tế thì tiền lương lên tới 3,95 triệu đồng/tháng, tăng 15%. Trong DN dân doanh đạt 1,85 triệu đồng/tháng, tăng 6%. Trong DN có vốn đầu tư nước ngoài đạt 2,5 triệu đồng/tháng, tăng 10%.
Đáng chú ý là tiền lương thấp nhất bình quân thực trả của các DN trong năm 2007 đều cao hơn so với quy định của Nhà nước (khoảng 1,05 triệu đồng/tháng, tăng 6% so với năm trước).
Mặc dù liên tục có sự điều chỉnh về tiền lương, tiền công song trên thực tế, chính sách này vẫn còn nhiều bất cập. Cụ thể là cơ chế phân phối tiền lương của DN nhà nước chưa thực sự theo đúng nguyên tắc của thị trường.
Mặt khác, chúng ta chưa có cơ chế phù hợp để điều tiết các yếu tố lợi thế ngành nghề khi xác định tiền lương, dẫn đến nhiều công ty nhà nước có tiền lương cao nhưng chưa hoàn toàn xuất phát từ nâng cao năng suất lao động và hiệu quả sản xuất, kinh doanh.
Đối với DN nhà nước vẫn còn nhiều DN ép mức tiền công của người lao động, nhất là ở những DN sử dụng nhiều lao động, trình độ chuyên môn kỹ thuật không cao như da giày, dệt may, chế biến…
Nhiều DN còn lợi dụng chia thu nhập của người lao động thành phụ cấp, trợ cấp, tiền thưởng để trốn đóng bảo hiểm xã hội, không bảo đảm quyền lợi của người lao động… dẫn đến xảy ra tranh chấp.
DN buộc phải tăng lương để giữ người
Mặc dù đang đứng trước nhiều bất cập như vậy, song khi dòng vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam đang tăng mạnh thì xu hướng tăng tiền lương tiền công trong năm 2008 là khó tránh khỏi.
Theo dự báo của công ty tuyển dụng nhân sự Navigos Group (sau khi đã thực hiện một cuộc khảo sát lớn về lương trong năm 2007) cụ thể mức lương được dự đoán sẽ tăng trong phạm vi từ mức thấp nhất là 8,5% đến mức cao nhất là 15%, tuỳ thuộc vào từng công ty, loại hình công việc…
Các số liệu thống kê cho thấy từ năm 2004 đến nay đầu tư nước ngoài tăng liên tục. Quan sát dòng vốn đầu tư trực tiếp vào Việt Nam trong thời gian gần đây, bà Winnie Lam, Giám đốc Bộ phận Tư vấn nhân sự của Navigos Group nhận xét: “Các công ty mới thành lập sẽ góp phần tạo nên áp lực cho thị trường vì hầu hết họ sẽ nhắm đến việc tuyển người từ cùng ngành nghề với mức lương cao hơn.
