Một ngày nọ, trong một buổi sáng bình yên, thiền sư cùng các đệ tử đi dạo dọc con đường nhỏ dẫn ra khỏi thiền viện. Khi họ đi ngang qua một khúc đường vắng, thiền sư bỗng dừng lại, ánh mắt ông nhìn xuống bên đường, nơi một con mèo chết nằm im lìm.
Các đệ tử cũng dừng lại, một số người thể hiện sự buồn bã, một số người khác thì có vẻ sợ hãi. Thiền sư nhìn họ với ánh mắt hiền từ và nói:
– “Sự sống và cái chết chỉ là hai mặt của một đồng xu. Hãy hiểu điều này, con sẽ không còn sợ hãi.”
Một đệ tử trẻ hỏi với giọng run rẩy: “Thưa thầy, làm sao chúng con có thể không sợ hãi khi đối diện với cái chết? Chúng con luôn sợ mất mát và đau đớn.”
Cái già ở sẵn trong trẻ, cái chết nằm trong cái sống
Thiền sư mỉm cười, dẫn các đệ tử đến một gốc cây cổ thụ gần đó và mời họ ngồi xuống. Ông bắt đầu kể một câu chuyện:
– “Ngày xưa, có một nhà hiền triết sống bên bờ sông. Ông thường ngồi thiền và quan sát dòng sông chảy mãi không ngừng. Một ngày, có một người đến hỏi ông về sự sống và cái chết. Nhà hiền triết mỉm cười và nói: ‘Hãy nhìn dòng sông này, nó chảy từ nguồn đến biển cả, luôn biến đổi nhưng không bao giờ ngừng. Sự sống và cái chết cũng như dòng sông, luôn chuyển động, luôn thay đổi, không có gì đứng yên.’
Thiền sư tiếp tục:
– “Con mèo này đã hoàn thành cuộc sống của nó, và bây giờ nó trở về với tự nhiên, giống như nước trở về biển cả. Sự sống và cái chết không phải là hai thực thể đối lập, mà là hai trạng thái của cùng một bản chất. Khi con hiểu rằng sự sống không kết thúc mà chỉ chuyển đổi, con sẽ không còn sợ hãi cái chết.”
Các đệ tử lắng nghe và cảm nhận được sự an lạc trong lời dạy của thầy. Họ nhìn lại con mèo với ánh mắt khác, không còn sự sợ hãi hay buồn bã, mà là sự thấu hiểu và chấp nhận.
Thiền sư nói thêm:
– “Hãy sống trọn vẹn từng khoảnh khắc, biết ơn sự sống và chấp nhận cái chết như một phần tất yếu của cuộc hành trình. Khi con thực sự hiểu rằng sự sống và cái chết chỉ là hai mặt của một đồng xu, con sẽ tìm thấy sự bình yên và không còn sợ hãi.”
Nghe những lời chỉ dạy của thiền sư, các đệ tử học cách nhìn cuộc sống với tâm hồn rộng mở và bình thản. Họ hiểu rằng sự sống và cái chết là một phần tự nhiên của cuộc đời, và họ không còn sợ hãi trước những thay đổi tất yếu.
