Thuở xưa, ở thôn nọ có bọn ăn trộm, sang thôn khác bắt một con trâu, dắt về làm thịt. Người mất trâu nom theo dấu đi tìm, gặp bọn họ, tả hình dáng con trâu cho họ nghe rồi hỏi:
-Con trâu tôi có còn ở trong thôn các anh không?
Bọn trộm trâu đáp:
-Chúng tôi không có thôn.
-Trong thôn các anh có ao. Các annh giết trâu ăn thịt bên bờ ao phải không?
-Không có ao.
-Bên bờ ao có lùm cây phải không?
-Không có lùm cây.
-Các anh bắt trộm trâu ở phía Đông thôn này phải không?
-Không có giữa trưa.
-Dù không có thôn, không có lùm cây, nhưng lẽ nào không có không gian và thời gian? Do đó, nên biết các anh nói dối, không đáng tin. Trâu của tôi bị các anh bắt trộm và làm thịt ăn, không nghi ngờ gì nữa!
Bọn trộm trâu đành phải thú nhận và khai thật.
Lời bàn:
Mẩu chuyện này dụ cho người tu hành mà phá giới, che giấu tội lỗi, không chịu phát lộ sám hối, sau khi chết sẽ đọa địa ngục. Chư thiên thiện thần dùng thiên nhãn trông thấy, người phá giới không thể che giấu họ được. Như bọn trộm trâu kia, không đánh lừa được người trí.
