Diện tích Bắc Ninh là 823 km2, theo số liệu chính thức của Tổng cục Thống kê, nhỏ nhất trong số 63 tỉnh, thành của Việt Nam.
Các tỉnh giáp ranh với Bắc Ninh
Bắc Ninh, nằm ở vùng Đồng bằng sông Hồng, có vị trí địa lý thuận lợi và giáp ranh với các tỉnh sau:
- Phía Bắc: Giáp tỉnh Bắc Giang.
- Phía Đông: Giáp tỉnh Hải Dương.
- Phía Tây: Giáp thủ đô Hà Nội.
- Phía Nam: Giáp tỉnh Hưng Yên.
Các đơn vị hành chính của tỉnh Bắc Ninh
1. Thành phố trực thuộc tỉnh
- Thành phố Bắc Ninh:
- Là trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa và giáo dục của tỉnh.
- Được công nhận là đô thị loại I.
2. Thị xã
- Thị xã Từ Sơn:
- Là khu vực phát triển mạnh về công nghiệp, dịch vụ và là trung tâm kinh tế lớn thứ hai của tỉnh.
3. Các huyện
Bắc Ninh có 6 huyện:
- Huyện Gia Bình:
- Chủ yếu phát triển nông nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và dịch vụ.
- Huyện Lương Tài:
- Là vùng thuần nông, có tiềm năng phát triển nông nghiệp công nghệ cao.
- Huyện Quế Võ:
- Phát triển mạnh công nghiệp, có nhiều khu công nghiệp lớn.
- Huyện Thuận Thành:
- Nổi tiếng với các làng nghề truyền thống như tranh Đông Hồ.
- Huyện Tiên Du:
- Có khu du lịch văn hóa nổi tiếng như chùa Phật Tích.
- Huyện Yên Phong:
- Là địa bàn phát triển công nghiệp, với các khu công nghiệp lớn như Yên Phong I và II.
Đặc điểm địa hình trên diện tích Bắc Ninh
1. Địa hình đồng bằng thấp
- Bắc Ninh có địa hình chủ yếu là đồng bằng, thấp và tương đối bằng phẳng, với độ cao trung bình khoảng 3-7m so với mực nước biển.
- Phù hợp cho sản xuất nông nghiệp, đặc biệt là trồng lúa và các cây hoa màu.
2. Địa hình ven sông
- Bắc Ninh nằm trong vùng hạ lưu của hệ thống sông Hồng, sông Đuống, và sông Cầu, với các vùng ven sông thường có đất phù sa màu mỡ.
- Địa hình dọc các con sông thuận lợi cho việc tưới tiêu và giao thông đường thủy.
3. Một số gò đồi thấp
- Mặc dù phần lớn diện tích là đồng bằng, Bắc Ninh có một số gò đồi thấp ở các khu vực như Tiên Du và Thuận Thành.
- Các gò đồi này thường là nơi tập trung các di tích văn hóa, lịch sử, và các khu du lịch như chùa Phật Tích, núi Thiên Thai.
4. Đất đai màu mỡ
- Bắc Ninh có nhiều diện tích đất phù sa bồi đắp hàng năm, phù hợp cho sản xuất nông nghiệp.
- Đất đồng bằng chủ yếu là đất thịt nhẹ và đất phù sa cổ, giàu dinh dưỡng.
5. Đặc điểm ngập lụt theo mùa
- Một số vùng trũng thấp ở Bắc Ninh dễ bị ngập úng trong mùa mưa hoặc khi nước sông dâng cao, đặc biệt là ở các khu vực ven sông Đuống và sông Cầu.