Đúng tương đối
Đúng tuyệt đối
Hiểu được tục đế
Thấu suốt chân đế
Học mới thông
“Sống trung dung – giữa tục đế và chân đế hay giữa đời và đạo”
Lời thêm:
Lời dạy của đức Phật về con người, về cuộc đời, về mọi thứ luôn đúng, vượt không gian và thời gian. Tùy trường hợp tùy đối tượng tùy hoàn cảnh mà đức Phật nói sự thật tương đối (tục đế) hay sự thật tuyệt đối (chân đế). Nếu không hiểu cặn kẽ lẽ này thì có khi ta cảm thấy lời Phật có mâu thuẩn. Điều này kể cả những người học Phật lâu năm cũng dễ mắc phải.
Như kinh Bát đại nhân giác nói tâm là nguồn gốc của mọi cái ác (tâm thị ác nguyên). Trong nhiều kinh khác lại nói Phật tại tâm, tâm là Phật.
Cả hai lời trên đều đúng không sai
Nói các trạng thái tâm buông lung chạy theo tham dục sân hận si mê là gốc của mọi điều ác (sự thật tương đối).
Tâm thanh tịnh sáng suốt tỉnh giác, loại sạch phiền não cấu uế, không bị vướng mắc vào bất cứ thứ gì, đó là Phật thật. ( Sự thật tuyệt đối).
Tóm lại muốn học phật thông suốt phải hiểu rõ chân đế và tục đế.
