Trang chủ Phật giáo Phật học Tự lợi, lợi tha, tự giác, giác tha trong thời hiện đại
Phật học

Tự lợi, lợi tha, tự giác, giác tha trong thời hiện đại

Chia sẻ
Tự lợi, lợi tha, tự giác, giác tha trong thời hiện đại
Chia sẻ

Có nhiều hành giả bị đắm chìm trong cảnh giới an lạc tịch tĩnh, mà quên mất chí nguyện chia sẽ cho người khác nên đạo hạnh của họ cũng dừng lại ở mức độ tương đối, vì chỉ có tâm mở rộng hướng đến tha nhân chúng sanh vô số thì trí tuệ được trải khắp. 

Đức Phật thường chê những người tu hành theo đó chỉ hạnh giống khô, không thể lại tạo cho thế hệ mai sau đã đành, mà còn trở nên vô trách nhiệm với ân đức của vô số nhân duyên điều kiện trong trời đất đã cưu mang trợ duyên họ. Ngược lại, có những người háo hức hướng đến người khác để giúp đỡ trong khi mình còn yếu kém và quá nhiều sự ràng buộc khổ đau thì cũng dễ dàng bại trận vấp ngã. Đã không giúp được ai mà còn chịu lấy phiền não. Do vậy, chúng ta nên chọn con đường nào đây? 

Theo tuệ giác của đức Phật thì ta nên chọn con đường trung đạo, vừa đi từ trong ra ngoài mà cũng vừa đi từ ngoài vào trong. Chúng ta nên vừa tu tập gột rửa tập khí khổ đau từ nhiều kiếp, mà cũng vừa hướng tới người khác để nhắc nhở, khuyến nhủ, sách tấn, tác động, động viên, an ủi, chia sẽ hay trực tiếp chuyển hóa trong khả năng vừa đủ có thể. Trong khi làm những công tác đó, bên cạnh ta phải phòng ngự kịp thời trước những cám dỗ của vật chất năng lượng độc hại bên ngoài và tránh dấy động khởi lên phiền não bên trong, biết vận dụng hoàn cảnh thuận nghịch trao đổi làm tăng trưởng phẩm chất tu tập nơi tự thân. Chúng ta thường nghe: “Hổ ly sơn hổ bại, Tăng lý chúng Tăng tàn”. Chính vì thế, chúng ta hãy sống trong lục hòa cộng trụ, gần gũi với đoàn thể Tăng già để có sự yểm trợ và soi sáng đúng lúc kịp thời. Con đường này giúp chúng ta vừa không bị kẹt vào sự hưởng thụ cho bản thân, vừa không để đánh mất mình trong khi vì người khác. 

Tuy vậy, ý niệm chính ban đầu của chúng ta ngay từ khi bước vào thiền môn là sự thực tập quay về nơi chánh niệm tự thân. Sự chuyển hóa bản thân vẫn là nền tảng căn bản, nếu không có bước đi này thì con đường Trung đạo cũng không thể thiết lập được. 

Thi hào Nguyễn Du cũng từng nói: “Sao cho trong ấm thì ngoài mới êm”. Được như thế, khi ta biết cách thương mình cho hay, cho khéo thì mới thương người khác được một cách trọn vẹn. Bằng không, chúng ta sẽ trở nên ích kỷ theo chiều hướng thỏa thích hưởng thụ của bản thân, không đáng gì một hòn sỏi bên đường. 

Bài viết cùng chuyên mục
Niệm Định Tuệ (Theo Tỷ Khưu Nguyên Tuệ)
Phật học

Niệm Định Tuệ (Theo Tỷ Khưu Nguyên Tuệ)

Niệm – Định – Tuệ là ba yếu tố căn bản, chính...

Minh và Vô Minh: Căn Nguyên Đau Khổ và Con Đường Giải Thoát
Phật học

Minh và Vô Minh: Căn Nguyên Đau Khổ và Con Đường Giải Thoát

Văn bản “Minh và Vô Minh” trình bày một cách tiếp cận...

Đến Để Mà Thấy: Giáo Lý Phật Giáo Cốt Lõi
Phật học

Đến Để Mà Thấy: Giáo Lý Phật Giáo Cốt Lõi

Đến để mà thấy là một trong những đặc tính quan trọng...

Luân hồi tái sinh: Giải Mã Luân Hồi Tái Sinh và Giải Thoát
Phật học

Luân hồi tái sinh: Giải Mã Luân Hồi Tái Sinh và Giải Thoát

Luân hồi tái sinh là một vấn đề được đề cập trong...

Bát Chánh Đạo: Lộ trình tâm bát tà đạo và bát chánh đạo
Phật học

Bát Chánh Đạo: Lộ trình tâm bát tà đạo và bát chánh đạo

Bát Chánh Đạo (tiếng Pali: Aṭṭhaṅgika Magga, nghĩa là con đường tám...

Để không uổng phí một kiếp người
Phật học

Để không uổng phí một kiếp người

Chúng ta đi qua một kiếp người quá vất vả, đi qua...

Tiêu thụ trong chánh niệm
Phật học

Tiêu thụ trong chánh niệm

Làm thế nào để biết truyền thông nào là lành mạnh, truyền...

Nghiệp quả của gieo niềm thất vọng cho người khác
Phật học

Nghiệp quả của gieo niềm thất vọng cho người khác

Khi chọn mua cho mình một thứ gì đó, chúng ta thường...