Tiền ảo (hoặc tiền số) là một loại tiền kỹ thuật số không được kiểm soát và phát hành bởi Nhà nước, mà thường được kiểm soát và phát hành bởi các nhà phát triển của nó và được sử dụng và chấp nhận giữa các thành viên của một cộng đồng ảo cụ thể. Vào năm 2014, Cơ quan ngân hàng châu Âu định nghĩa tiền ảo là “một đại diện kỹ thuật số về giá trị không được phát hành bởi ngân hàng trung ương hoặc cơ quan công quyền, cũng không nhất thiết phải gắn với tiền tệ fiat, nhưng được chấp nhận bởi các thể nhân hoặc pháp nhân như một phương tiện thanh toán và có thể được chuyển nhượng, lưu trữ hoặc giao dịch điện tử ”. Ngược lại, một loại tiền kỹ thuật số do ngân hàng trung ương phát hành được định nghĩa là ” tiền tệ kỹ thuật số của ngân hàng trung ương “.
Các định nghĩa
Xem thêm: Tiền mã hóa, Tiền kỹ thuật số, và Tiền điện tử
Vào năm 2012, Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB) đã định nghĩa tiền ảo là “một loại tiền kỹ thuật số, không được kiểm soát (bởi Nhà nước) và thường được kiểm soát và phát hành bởi các nhà phát triển của nó, đồng thời được sử dụng và chấp nhận giữa các thành viên của một cộng đồng ảo cụ thể”.
Vào năm 2013, Mạng lưới Thực thi Tội phạm Tài chính Hoa Kỳ (FinCEN), một văn phòng của Bộ Tài chính Hoa Kỳ, trái ngược với các quy định của nó xác định tiền tệ là “tiền xu và tiền giấy của Hoa Kỳ hoặc của bất kỳ quốc gia nào khác [i] được chỉ định là hợp pháp đấu thầu và [ii] lưu hành và [iii] thường được sử dụng và chấp nhận như một phương tiện trao đổi tại quốc gia phát hành “, còn được FinCEN gọi là “tiền tệ thực”, đã định nghĩa tiền ảo là” một phương tiện trao đổi hoạt động giống như một tiền tệ trong một số môi trường, nhưng không có tất cả các thuộc tính của tiền tệ thực “. Đặc biệt, tiền ảo không có tư cách đấu thầu hợp pháp ở bất kỳ khu vực tài phán nào.
Vào năm 2014, Cơ quan Ngân hàng Châu Âu định nghĩa tiền ảo là “một đại diện kỹ thuật số về giá trị không được phát hành bởi ngân hàng trung ương hoặc cơ quan công quyền, cũng không nhất thiết phải gắn với tiền định danh, nhưng được chấp nhận bởi các thể nhân hoặc pháp nhân như một phương tiện thanh toán và có thể được chuyển nhượng, lưu trữ hoặc giao dịch điện tử ”.
Vào năm 2018, Chỉ thị (EU) 2018/843 của Nghị viện và Hội đồng Châu Âu có hiệu lực. Chỉ thị xác định thuật ngữ “tiền ảo” có nghĩa là “một đại diện kỹ thuật số về giá trị không được phát hành hoặc bảo đảm bởi ngân hàng trung ương hoặc cơ quan công quyền, không nhất thiết phải gắn với một loại tiền tệ được thành lập hợp pháp và không có tư cách pháp lý của tiền tệ hoặc tiền, nhưng được các thể nhân hoặc pháp nhân chấp nhận như một phương tiện trao đổi và có thể được chuyển giao, lưu trữ và giao dịch điện tử “.
Tiền ảo có thể bao gồm những vật phẩm và giá trị được tính thành như tiền trong các game, tiền sử dụng trong game để mua bán vật phẩm, tiền khuyến mãi ở các nền tảng mua sắm… là được phát hành nội bộ bởi các tổ chức, công ty và họ có toàn quyền kiểm soát số tiền này; loại “tiền” này không được hoặc rất hạn chế đổi ra các loại tiền pháp định và chỉ quy đổi ở trong một cộng đồng hẹp với nhau. Khái niệm chung của tiền ảo là rất khác biệt với tiền mã hóa (và có thể bao gồm cả tiền kỹ thuật số) là tiền điện tử được bảo mật bằng kỹ thuật mã hóa dựa trên công nghệ nền tảng được gọi chung là blockchain.
Tiền ảo tại Việt Nam thì sao?
Hiện nay, pháp luật Việt Nam chưa quy định cụ thể về thuật ngữ tiền ảo là gì. Tuy nhiên, có khả nhiều cách hiểu dựa vào thực tế như sau:
Tiền ảo hay còn gọi là tiền mã hoá là một loại tài sản ảo có giá trị điện tử. Nó được lưu giữ và xử lý bằng các ứng dụng hoặc phần mềm chuyên dụng.
Tiền ảo sẽ tự hoạt động mà không cần bên thứ ba như ngân hàng, chính phủ quản lý. Trao đổi tiền ảo diễn ra qua Internet hoặc thông qua các mạng an toàn, chuyên biệt.
Một số loại tiền ảo phổ biến hiện nay?
Tính đến cuối năm 2023, Việt Nam có hơn 20 loại tiền ảo và tiền mã hóa phổ biến dựa trên cộng đồng người tham gia. Sau đây là một số loại tiền ảo phổ biến hiện nay:
– Bitcoin (BTC): là một loại tiền mã hóa được phát minh vào năm 2008 và bắt đầu ra mắt thị trường vào tháng 1/2009. Ra mắt với giá cực thấp nhưng hiện tại, Giá Bitcoin ngày 31/10/2023 là khoảng $34,429.59 USD.
Các sàn giao dịch Bitcoin phổ biến hiện nay là Binance, Huobi Global, OKEx, FTX, và CoinTiger.
– Ethereum (ETH) :là loại tiền điện tử lớn thứ 2 thế giới sau bitcoin theo tổng vốn hóa thị trường. Ethereum được giới thiệu vào cuối năm 2013 bởi một người chuyên nghiên cứu về lập trình tiền ảo có tên Vitalik Buterin. Giá Ethereum ngày 31/10/2023 là khoảng $1,819.71 USD.
– Binance Coin (BNB): BNB đã ra mắt thông qua đợt chào bán đồng tiền mã hóa lần đầu vào năm 2017, 11 ngày trước khi sàn giao dịch tiền mã hóa Binance ra mắt. Ban đầu, BNB được phát hành dưới dạng token ERC-20 chạy trên mạng Ethereum, với tổng nguồn cung tối đa là 200 triệu đồng coin và 100 triệu BNB được cung cấp trong ICO.
Tuy nhiên, đồng coin ERC-20 BNB đã được hoán đổi với BEP2 BNB theo tỷ lệ 1:1 vào tháng 4/2019 với sự ra mắt của mạng chính thức Binance Chain và hiện không còn được lưu trữ trên Ethereum nữa.
BNB có thể được sử dụng như một phương thức thanh toán, một token tiện ích để thanh toán phí trên sàn giao dịch Binance và để tham gia vào việc bán token trên Binance launchpad. BNB cũng cấp quyền cho Binance DEX (sàn giao dịch phi tập trung). Giá Binance Coin ngày 31/10/2023 là khoảng $228.60 USD.
– RIPPLE (XRP): XRP là đồng tiền chạy trên nền tảng thanh toán kỹ thuật số gọi là RippleNet, nằm trên cơ sở dữ liệu sổ cái phân tán được gọi là XRP Ledger.
Còn RippleNet được điều hành bởi một công ty có tên là Ripple, XRP Ledger là nguồn mở và không dựa trên blockchain, mà là cơ sở dữ liệu sổ cái phân tán đã đề cập trước đây.
Nền tảng thanh toán RippleNet là hệ thống thanh toán gộp theo thời gian thực (RTGS) nhằm mục đích cho phép các giao dịch tiền tệ tức thì trên toàn cầu. Giá XRP ngày 31/10/2023 là khoảng $0.579289 USD
– Tether (USDT): là loại tiền kỹ thuật số có giá trị phản ánh giá trị của đồng đô la Mỹ. Ra mắt vào năm 2014, ý tưởng đằng sau Tether là tạo ra một loại tiền mã hóa ổn định có thể được sử dụng như đồng đô la kỹ thuật số hoặc “stablecoin.“ Tether được neo giữ hoặc “gắn chặt,“ với giá của đồng đô la Mỹ. Giá Tether ngày 16/4/2021 là $1.000328 USD
– Cardano (ADA): là nền tảng blockchain bằng chứng cổ phần cho biết mục tiêu của mình là cho phép “những người thay đổi, những người đổi mới và những người có tầm nhìn xa” mang lại sự thay đổi tích cực trên toàn cầu.
Cardano được thành lập vào năm 2017 và token ADA được thiết kế để đảm bảo rằng chủ sở hữu có thể tham gia vào việc vận hành mạng. Giá Cardano ngày 31/10/2023 là khoảng $0.295101 USD
– Polkadot (DOT): là giao thức đa chuỗi phân mảnh mã nguồn mở hỗ trợ việc chuyển chéo chuỗi bất kỳ loại dữ liệu hoặc tài sản nào, không chỉ token. Bằng cách đó, một loạt blockchain có thể tương tác với nhau.
Giá Polkadot ngày 31/10/2023 là khoảng $4.310963 USD.
– Dogecoin (DOGE): dựa trên hình chế “doge” nổi tiếng trên mạng Internet với hình chú chó Shiba Inu trên logo. Đồng tiền kỹ thuật số nguồn mở này được tạo ra bởi Billy Markus đến từ thành phố Portland, tiểu bang Oregon và Jackson Palmer đến từ thành phố Sydney, Úc. Dogecoin được phân tách từ Litecoin vào tháng 12 năm 2013.
Giá Dogecoin ngày 31/10/2023 là khoảng $0.069885 USD.
– Uniswap (UNI): là giao thức giao dịch phi tập trung phổ biến, được biết đến với vai trò hỗ trợ giao dịch tự động các token tài chính phi tập trung (DeFi).
Uniswap nhằm mục đích giúp việc giao dịch token tự động và hoàn toàn mở cho bất kỳ ai nắm giữ token, đồng thời cải thiện hiệu quả giao dịch so với trên các sàn giao dịch truyền thống.
Giá Uniswap ngày 16/4/2021 là $4.238336 USD.
– Litecoin (LTC): là một đồng tiền điện tử được tạo ra để cung cấp các khoản thanh toán nhanh chóng, an toàn và chi phí thấp bằng cách tận dụng các thuộc tính độc đáo của công nghệ blockchain.
Đây là một đồng tiền điện tử được tạo dựa trên giao thức Bitcoin (BTC), nhưng lại khác về thuật toán băm được sử dụng, tổng số vốn tối đa, số lần giao dịch khối và một số yếu tố khác.
Litecoin được phát hành thông qua một ứng dụng mã nguồn mở trên GitHub vào ngày 7 tháng 10 năm 2011, và Mạng lưới Litecoin hoạt động 5 ngày sau đó vào ngày 13 tháng 10 năm 2011. Tiền điện tử do Charlie Lee sáng tạo ra.
Giá Litecoin ngày 31/10/2023 là khoảng $68.48 USD.
Nội dung trên chỉ mang tính chất tham khảo
Lưu ý: Hiện nay Việt Nam hiện nay chưa công nhận cũng như chưa có văn bản pháp luật chính thức điều chỉnh trực tiếp về giao dịch tiền ảo.
Một số lợi ích nổi bật của tiền ảo có thể kể đến như tốc độ giao dịch nhanh, cách sử dụng đơn giản. Tuy nhiên, tiền ảo cũng có hạn chế về sự thiếu an toàn do không được các bên uy tín đảm bảo.