Thông thường người ta hiểu sống là ăn, là ngủ, là mặc, là vui chơi, thụ hưởng cái này, cái nọ, tạo tác những sự nghiệp này, sự nghiệp khác. Nói đơn giản lại, sống tức là hoạt động, hoạt động này, hoạt động nọ, đó là sống, còn ngưng hoạt động là chết. Cho nên, nhiều người nghĩ rằng mình phải tranh thủ thụ hưởng cho kịp thời, chứ để chết là hết, không kịp hưởng.
Hiểu như vậy cho nên khi sống tạo nghiệp này, nghiệp kia không lường được.
Trái lại, người hiểu đạo là sống phải tỉnh, phải giác chứ không phải sống trong cơn mê, nghĩa là sống phải mở mắt sáng tỏ.
Nếu không như vậy, đối với người trong đạo thì sống cũng như chết, sống mà không biết gì là mình. Dù cho mình có hoạt động, có tới lui rõ ràng nhưng thiếu cái tỉnh giác này thì giống như thiếu cái hồn.
Bởi vậy, ở đây khi đặt câu hỏi lại, sống là gì, cái gì sống, hay là ai sống, thì không biết, trả lời không rõ ràng.
Cuộc sống của mình, sao đặt câu hỏi lại trả lời không được? Người học đạo, hiểu đạo là phải rõ ràng chỗ này. Câu hỏi này ai trả lời chính xác được? Phải mỗi người tự trả lời mới là chính xác hơn hết.
Vì cuộc sống này là cuộc sống của mình, nếu thầy có trả lời, cũng là trả lời cho các thầy thôi, còn mỗi người phải tự trả lời thì mới là câu đáp chính xác nhất, cuộc sống mới đúng ý nghĩa là sống.
