Diện tích Quảng Bình là 8.000,0 km2, theo số liệu chính thức của Tổng cục Thống kê, rộng thứ 12 trong số 63 tỉnh, thành của Việt Nam.
Các tỉnh giáp ranh với Quảng Bình:
- Phía Bắc: Giáp tỉnh Hà Tĩnh.
- Phía Nam: Giáp tỉnh Quảng Trị.
- Phía Tây: Giáp nước Lào (cụ thể là tỉnh Khammouane), với đường biên giới dài khoảng 201 km.
- Phía Đông: Giáp Biển Đông, với bờ biển dài khoảng 116 km.
Các đơn vị hành chính của tỉnh Quảng Bình:
Tỉnh Quảng Bình nằm ở vùng Bắc Trung Bộ, hiện được chia thành 8 đơn vị hành chính cấp huyện, bao gồm:
1. Thành phố Đồng Hới
- Loại hình: Thành phố trực thuộc tỉnh, là trung tâm hành chính, kinh tế, văn hóa và du lịch của Quảng Bình.
- Đặc điểm: Phát triển dịch vụ, du lịch và là cửa ngõ đến các danh thắng như Phong Nha – Kẻ Bàng.
2. Thị xã Ba Đồn
- Loại hình: Thị xã.
- Đặc điểm: Tập trung nhiều làng nghề truyền thống, nông nghiệp phát triển, và là trung tâm kinh tế quan trọng phía Bắc tỉnh.
3. Các huyện
- Huyện Bố Trạch
- Là huyện có nhiều danh lam thắng cảnh nổi tiếng như Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng và bãi biển Nhật Lệ.
- Kinh tế dựa trên du lịch, nông nghiệp và ngư nghiệp.
- Huyện Minh Hóa
- Khu vực miền núi phía Tây Bắc, giáp Lào, có nhiều bản làng dân tộc thiểu số.
- Kinh tế chủ yếu là nông nghiệp, lâm nghiệp và thương mại biên giới.
- Huyện Quảng Ninh
- Nằm ở phía Nam tỉnh, nổi tiếng với các địa danh như hang Sơn Đoòng, động Thiên Đường.
- Phát triển nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản và du lịch sinh thái.
- Huyện Quảng Trạch
- Phía Bắc tỉnh, kinh tế chủ yếu là nông nghiệp và công nghiệp nhẹ.
- Nơi đây có các dự án phát triển năng lượng lớn như nhà máy nhiệt điện Quảng Trạch.
- Huyện Lệ Thủy
- Phía Nam tỉnh, quê hương của Đại tướng Võ Nguyên Giáp.
- Kinh tế phát triển nhờ nông nghiệp, đặc biệt là lúa nước, và du lịch sinh thái.
- Huyện Tuyên Hóa
- Vùng miền núi, giàu tài nguyên rừng, tập trung vào lâm nghiệp và khai thác khoáng sản.
Đặc điểm địa hình trên diện tích Quảng Bình:
Quảng Bình có địa hình đa dạng và phức tạp, đặc trưng bởi sự chuyển tiếp từ vùng núi cao xuống trung du và đồng bằng ven biển. Tổng diện tích tự nhiên khoảng 8.065 km², Quảng Bình là một tỉnh hẹp nhất theo chiều Đông – Tây nhưng có cảnh quan phong phú, cụ thể như sau:
1. Vùng núi cao phía Tây
- Chiếm phần lớn diện tích, tập trung ở các huyện miền núi như Minh Hóa, Tuyên Hóa, Bố Trạch, và Quảng Ninh.
- Đặc điểm:
- Gồm các dãy núi thuộc dãy Trường Sơn, có độ cao từ 500 – 2.000m, với đỉnh Phu La Nhích (cao 2.000m) là đỉnh cao nhất.
- Địa hình hiểm trở, nhiều hang động và thung lũng.
- Nổi bật với Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng, được UNESCO công nhận là Di sản Thiên nhiên Thế giới.
2. Vùng trung du
- Nằm giữa miền núi và đồng bằng, chuyển tiếp địa hình dốc thoải với các đồi thấp và thung lũng hẹp.
- Đặc điểm:
- Có nhiều thung lũng thuận lợi cho phát triển nông nghiệp, lâm nghiệp và nuôi trồng thủy sản.
- Nhiều khu vực phát triển các hồ chứa nước và đập thủy điện, tiêu biểu như hồ Rào Quán.
3. Đồng bằng ven biển
- Chiếm phần nhỏ diện tích, trải dài từ Bắc đến Nam qua các huyện Lệ Thủy, Quảng Ninh, Quảng Trạch, Bố Trạch, và thành phố Đồng Hới.
- Đặc điểm:
- Đồng bằng hẹp và bị chia cắt bởi hệ thống sông như sông Nhật Lệ, sông Gianh, và sông Long Đại.
- Đất phù sa ven sông thuận lợi cho trồng lúa nước và hoa màu.
4. Bờ biển và vùng cát ven biển
- Bờ biển dài khoảng 116 km, có nhiều bãi cát trắng mịn, như bãi biển Nhật Lệ và bãi biển Đá Nhảy.
- Đặc điểm:
- Hệ thống cồn cát và đồi cát lớn như đồi cát Quang Phú.
- Ven biển có các vùng đầm phá, cửa sông, thích hợp cho nuôi trồng thủy sản và du lịch.
5. Sông ngòi
- Hệ thống sông dày đặc, có vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế và đời sống:
- Sông Gianh: Con sông lớn nhất, dài khoảng 160 km.
- Sông Nhật Lệ: Chảy qua trung tâm thành phố Đồng Hới.
- Các chi lưu như sông Long Đại, sông Kiến Giang,…
- Hệ thống sông suối kết hợp với địa hình núi đá vôi tạo nên nhiều hang động và thắng cảnh thiên nhiên.