Phi nhân là những chúng sanh không phải loài người nói chung, trong dân gian thường gọi nôm na là “người âm”.
Theo nhân sinh quan Phật giáo thì trong vũ trụ có nhiều loại chúng sanh, ngoài loài người còn có loài trời, A tu la, súc sanh, ngạ quỷ, địa ngục. Phi nhân là những chúng sanh thuộc nhóm thiên, thần, quỷ và vật, sống chung hoặc sống trong các “thế giới đan xen” với loài người.
Trừ các bậc Thánh có thể thấy biết và giao tiếp với phi nhân, còn đa phần chúng ta thì không có khả năng ấy. Tuy vậy, từ xa xưa trong nền tảng đạo đức, văn hóa ứng xử của người Á Đông đối với phi nhân luôn tôn kính nhưng thận trọng, cảnh giác (Quỷ thần kính nhi viễn chi-Khổng Tử). Quan điểm của Phật giáo cũng vậy, tôn trọng mọi chúng sanh vì tinh thần từ bi, bình đẳng và nhất là các chúng sanh đều có khả năng giác ngộ.
Các chúng sanh trong loài phi nhân cũng như loài người có cả thiện ác, tốt xấu lẫn lộn. Hơn nữa, chúng có thần lực hơn loài người nên có khả năng làm hại con người nếu bị xúc phạm hoặc có thể giúp đỡ con người trong một vài trường hợp đủ duyên. Vì thế nên từ xa xưa, con người thường hay cúng bái, cầu xin thần linh ban phước cho mình và giáng họa lên kẻ thù. Tín ngưỡng vào thần linh kiểu này đến nay vẫn còn.
Đặc điểm nổi bật của loài phi nhân (ác thần) là tự ngã, phẫn nộ và não hại. Nhất là khi chúng ta vô tình hay cố ý xúc phạm đến tự ngã, sở thích hoặc chỗ ở của họ.
Trong những trường hợp trên, loài phi nhân thường không hỉ xả và bỏ qua mà tìm cách làm hại. Vì vậy nên đối với quỷ thần tuy con người kính trọng mà phải tránh xa.
Cảm hóa loài phi nhân, theo tuệ giác của Thế Tôn là cần trải lòng từ với họ. Chính tâm từ bi hỉ xả sẽ là suối nguồn an tịnh có khả năng dung nhiếp và hóa giải phẫn nộ, não hại nơi loài phi nhân đồng thời là phương tiện bảo vệ hữu hiệu nhất để phòng hộ sự làm hại của phi nhân nếu có nhân duyên oan trái với họ.
Người dương và người âm liệu có thể sống chung và không làm hại nhau?
